Τι είναι το άγχος και τι είναι το στρες;

Το άγχος προέρχεται από το ρήμα της αρχαίας ελληνικής ἄγχω και σημαίνει σφίγγω ή πνίγω. Είναι φυσιολογικό να υπάρχει αυτό το συναίσθημα όταν ο άνθρωπος βρίσκεται αντιμέτωπος με κάποια απειλή ή χρειάζεται να αντιμετωπίσει κάποια δύσκολη κατάσταση.

Αυτή η φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού ονομάζεται στρες και είναι κάτι το οποίο είναι χρήσιμο και βοηθά στην αντιμετώπιση του κινδύνου. Επίσης βοηθά στο να μπορεί κάποιος να είναι πιο παραγωγικός όταν χρειάζεται να είναι σε κατάσταση επαγρύπνησης. Ουσιαστικά ο οργανισμός με το στρες υπό τις φυσιολογικές συνθήκες τοποθετείται σε μια κατάσταση στην οποία χρειάζεται να αποφασίσει εάν θα παλέψει ή εάν θα τρέξει, και πρόκειται για μια ενστικτώδη προστατευτική κατάσταση του οργανισμού. Το στρες μπορεί να προκληθεί από οποιαδήποτε κατάσταση ή σκέψη και αυτό διαφέρει σημαντικά από άτομο σε άτομο.

Από την άλλη πλευρά μιλάμε για αντιπαραγωγικό και παθολογικό άγχος όταν το άτομο βιώνει αυτήν την κατάσταση σε τέτοια συχνότητα και ένταση ώστε να εμποδίσει την καθημερινότητα του και να το καθιστά δυσλειτουργικό στους βασικούς τομείς της ζωής του. Το άγχος επίσης είναι ένα διάχυτο συναίσθημα που σχετίζεται με την ανησυχία, την νευρικότητα και τον φόβο και η πηγή του δεν είναι πάντα εύκολο να γίνει κατανοητή και για αυτό και πολλές φορές ενισχύεται. Μπορεί να συνοδεύεται από κοιλιακό άλγος, ζαλάδα, δυσκολία κατάποσης, πονοκεφάλους, γρήγορο καρδιακό παλμό, εφίδρωση, δυσκολία στον ύπνο, κόπωση, κ.α. Η ψυχοθεραπεία είναι ένας από τους τρόπους με τους οποίους το άγχος αρχίζει να κατανοείται και να βιώνεται συνειδητά με αποτέλεσμα την εξομάλυνση του.

Ωστόσο ακόμα και το υπερβολικό στρες ( η έκθεση του οργανισμού σε συνεχείς στρεσογόνους παράγοντες) μπορεί να οδηγήσει στο παθολογικό άγχος ή ακόμα και σε κάποια άλλη ψυχολογική ή σωματική νόσο.
Είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να αντιλαμβανόμαστε την διαφορά μεταξύ του στρες και του άγχους ώστε να κατανοούμε καλύτερα αυτό που νιώθουμε έτσι ώστε να αρχίζει να φαντάζει κάτι διαχειρήσιμο και όχι κάτι άγνωστο και άρα τρομακτικό και επιπλέον αγχωτικό.

Τι μπορώ να κάνω για να διαχειριστώ το άγχος;

-Είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να παρατηρήσετε και να κατανοήσετε σε πρώτη φάση από πού προέρχεται το έντονο άγχος σας, είτε μόνοι σας είτε με την βοήθεια κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας. Πολύ βοηθητικό είναι να σημειώνετε σε ένα τετράδιο και να καταγράφετε τα βιώματα τα οποία είναι έντονα και να προσπαθήσετε να ερμηνεύσετε την πιθανή αιτία καθώς και να δείτε γραμμένες τις σκέψεις σας γύρω από την κατάσταση που βιώνετε.

-Βρείτε κάποιον άνθρωπο τον οποίο εμπιστεύεστε και ξέρετε ότι έχει την διάθεση να σας ακούσει χωρίς να σας κρίνει. Είναι σημαντικό να νιώθετε βολικά και άνετα μαζί του, ώστε να μπορέσετε να νιώσετε πραγματική σύνδεση μαζί του αλλά και ανακούφιση. Είναι σημαντικό επίσης να προσπαθήσετε να παραμερίσετε το συναίσθημα της ντροπής. Μια φιλική αγκαλιά, κάποιο άτομο από την οικογένεια σας ή ο σύντροφος σας θα σας βοηθήσουν να μοιραστείτε το βάρος σας.

-Όσον αφορά τις καθημερινές συνήθειες είναι καλό να προσπαθήσετε να κάνετε μια ισορροπημένη διατροφή, να καταναλώνετε αρκετό νερό μέσα στην μέρα όλες τις εποχές του χρόνου και να περιορίσετε την καφεΐνη και την νικοτίνη. Επίσης η σωματική άσκηση βοηθά πάρα πολύ τόσο στα συμπτώματα του άγχους όσο και στα συγγενικά καταθλιπτικά συμπτώματα.

-Εκτός από την έντονη σωματική άσκηση μπορείτε να μάθετε τεχνικές χαλάρωσης όπως είναι η Yoga, o διαλογισμός, το ρείκι ή το τάι τσι. (Σε επόμενο άρθρο θα γίνει συγκεκριμένη αναφορά για τα οφέλη των παραπάνω τεχνικών).

-Προσπαθήστε επίσης να μείνετε θετικοί, ότι και να συμβαίνει, ακόμα και μια πολύ δύσκολη κρίση πανικού ή κρίση άγχους κάποια στιγμή θα περάσει. Το ίδιο ισχύει τα προβλήματα που βιώνετε στην καθημερινότητα σας, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι δεν θα είναι για πάντα δύσκολα τα πράγματα στη ζωή σας! Μείνετε αισιόδοξοι!!!

-Βρείτε λόγους μέσα στην μέρα σας να χαμογελάτε και δοκιμάστε να βρείτε τα θετικά που έχετε στην παρούσα δύσκολη περίοδο της ζωής σας. Δείτε με ευγνωμοσύνη την πραγματικότητα που βιώνετε, ακόμα και τα πιο μικρά και δεδομένα αποτελούν πραγματικά δώρα, που μόνο η απουσία τους μας κάνει να τα εκτιμούμε σε βάθος. Γράψτε σε ένα χαρτί 3 θετικά που συνέβησαν στην ημέρα σας (ακόμα και εάν αυτό είναι κάτι απλό όπως το χαμόγελο και η καλημέρα ενός περαστικού, ένα ωραίο τραγούδι στο ραδιόφωνο καθώς οδηγείτε, ή ο σχηματισμός και τα χρώματα που των σύννεφων στον ουρανό) Κάντε αυτό για ένα μήνα, με τον καιρό θα ψάχνετε όλο και περισσότερο τα θετικά, θα αρχίσετε να προγραμματίζετε τον εγκέφαλο σας στο να κοιτάει και να ψάχνει τα θετικά.

-Κάντε έναν περίπατο στην φύση, ακόμα και εάν είναι στο πάρκο της γειτονιάς σας, θα δείτε ότι η παρατήρηση της φύσης, των χρωμάτων και των ήχων της θα σας κάνει να ξεχαστείτε και να ξεφύγετε από αυτά που σας «πνίγουν».

-Κάντε μασάζ! Το μασάζ βοηθά στην μείωση της κορτιζόλης (ορμόνη του στρες), στο οργανισμό. Επίσης σας βοηθά να μην σκέφτεστε! Το άγγιγμα είναι θεραπευτικό. Το ιδανικό είναι να σας κάνει μασάζ ένα οικείο σας πρόσωπο, αλλά ακόμα και μόνοι σας μπορείτε να αποσυμπιέσετε τον αυχένα και τους ώμους σας.

-Και τέλος, αναπνεύστε σωστά! Ένας πολύ εύκολος τρόπος είναι να βάλετε το ένα σας χέρι στην κοιλιά σας και το άλλο σας στο στήθος. Εισπνεύστε από την μύτη αργά και νιώστε την κοιλιά σας να φουσκώνει. Μετρήστε ως το 4, αργά καθώς εισπνέετε. Κρατήστε για ένα δευτερόλεπτο τον αέρα και εκπνεύστε αργά πάλι από την μύτη, μετρώντας πάλι μέχρι το 4. Περιμένετε πάλι ένα δευτερόλεπτο σε άπνοια, και μετά πάλι από την αρχή.

Άγχος είναι θα περάσει…